Reacties vanuit mijn omgeving
Als je rouwt om je kind, zijn je emoties niet elke dag hetzelfde. Soms kan je erover praten, andere dagen niet. Ik kon en wilde mijn gevoelens niet met iedereen delen. Ik was soms opgelucht als ik in de verte iemand plotseling een winkel in zag duiken, om niet de confrontatie te hoeven aangaan, wat soms inderdaad beter was. Ik ontmoette ook vage kennissen, maakte een praatje maar kon niet vertellen wat gebeurd was. Het was te vroeg.
Als je rouwt, lijkt elke uitgesproken zin een andere dimensie te krijgen, je zakt weg in je verdriet. Voor mij stond de wereld stil en ik heb maandenlang zo geleefd, heb slecht geslapen, kon niet goed kunnen eten, werd wakker met een brok in mijn keel. Boodschappen doen was een ramp, ik was besluiteloos, liep door de winkel zonder te weten wat ik zocht. Ik zorgde wel goed voor mijn uiterlijk.
Er zijn bepaalde zinnen die ik gehoord heb en die mij zoveel pijn hebben gedaan:
“Het moet zijn plekje krijgen”
“Ik weet hoe je je voelt, ik heb ook een doodgeboren kind gekregen”
“Hij woonde niet meer thuis, is makkelijker voor jullie”
“Ik zie mijn kinderen ook niet zo vaak, zij hebben hun eigen leven”
“Mijn vader heeft zijn vrouw verloren, na 50 jaar huwelijk, dat is erg, zolang samen, zoveel herinneringen.”
“Als Jean-Michel aan een hartinfarct door stress op het werk is overleden, was hij een slechte manager”
En op de bijenkomst: “Wat leuk, mijn dochter heeft veel oude bekenden gezien!”
Ik weet dat het is moeilijk om iets te zeggen, maar een knuffel is soms meer dan genoeg.
Ik sprak mijn lieve buurman en was ontroerd toen hij zei: “Ik loop langs jullie huis, zie de ramen en denk : hier leven mensen in verdriet.” Zo mooi. Zomaar een zin die voor mij zoveel heeft betekend.
Zijn vrouw is ook langs geweest, de dag dat wij terugkwamen uit Oostenrijk. Zij had het van haar zoon gehoord. Soms kunnen moeders je verdriet goed aanvoelen. Het deed ons goed.
Wij hebben ook een lieve handgeschreven brief van Marc Verschoor – directeur van het bedrijf, waar Jean-Michel sinds heel kort werkte, ontvangen. Hij legde ons uit dat na het aankondigen van wat er gebeurd was, iedereen van slag was. Hij besloot toen om buiten het pand samen troost bij elkaar te zoeken. Ook bood hij zijn hulp voor wat van manier dan ook.
Ik vraag me af of de man van mijn collega (in het ziekenhuis waar ik werkte) ook zo’n brief ontvangen heeft toen zijn echtgenote plotseling overleed.
Bij ons op de werkvloer was er geen tijd voor verdriet, patiënten hadden voorgang. Mijn balie was vóór de ingang van de afdeling, ver van mijn collega’s. Door bezuinigingen werkte ik kort daarvoor vaak alleen.
Deze traumatische ervaring op mijn werk heeft mij geholpen om te beseffen hoe groot de impact na het plotselinge overlijden van Jean-Michel voor zijn naaste collega’s en vrienden moest zijn geweest.
